Baragan ın Dikenleri Modern Klasikler 149 Panait İstrati

Baragan’ın Dikenleri

Panait Istrati’nin 1928 yılında Fransızca kaleme aldığı, olgunluk dönemi yapıtlarından Baragan’ın Dikenleri, yirminci yüzyıl başında yalnızca Romanya’nın değil, bütün Balkanların, hatta Türkiye’nin de yaşadığı bir sosyal çelişkinin anlatısıdır. Bir yanda serpilen modern ekonomi ve kurumlar ile nüfusun büyük bölümünün, kır yoksullarının payına düşen sefalet arasındaki tezattır bu. Ağır yaşam koşulları, modern devletle iç içe geçmiş ortaçağ kalıntısı toprak ağalığı ve tabii isyan, kozasını kırıp çıkmak isteyen bir yoksul gencin coğrafyayla mücadelesine eşlik eder. Istrati, kendi yaşam öyküsünden kesitleri de kattığı bu novellasını 1907 yılında hükümet ve toprak ağalığına başkaldırdıkları için topa tutulmuş Stănileşti, Băileşti, Hodivoaia köylülerine adamıştır.

PANAIT ISTRATI (1884-1935): Romain Rolland’ın nitelemesiyle “Balkanların Gorki’si” olarak tanınan Istrati, Romanya’da, Tuna kıyısında kozmopolit bir kent olan Brăila’da dünyaya geldi. Annesi Rumen bir işçi, sınır güvenliği tarafından öldürülen ve hiç tanımadığı babası ise Yunan bir kaçakçıydı. On iki yaşında okulu bırakıp kimsesiz bir çocuk olarak ufak işlerle hayatını kazanmaya çalıştı. Genç yaşta sosyalist fikirlerden etkilendi, etkin siyaset yaşamını 1929 yılında Sovyetler Birliği’nde düşkırıklığına uğradığı döneme kadar sürdürdü. Çocukluğundan beri Rumence, Türkçe ve Yunanca konuşabiliyordu, daha sonra Fransızca öğrendi ve bu dilde yapıtlar verdi. Yapıtlarını gerçekçi bir anlayışta kaleme aldı. Mihail, Haydutlar, Akdeniz, Baragan’ın Dikenleri, Kira Kiralina, Sünger Avcısı gibi yirminci yüzyıl edebiyat dünyasında yer etmiş pek çok novella ve roman yazdı. 1935 yılında, genç yaştan beri boğuştuğu veremden öldü.