Kiralık Konak Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Kiralık Konak - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun ölümsüz eseri Kiralık Konak, çağları aşan başarısıyla bugün de geniş bir kitle tarafından okunmaya devam ediyor. 1922 yılında yayımlanan roman, Anadolu’da Tanzimat Dönemi itibarıyla değişen toplum yapısını oldukça güçlü bir kurgu ve anlatımla ele alıyor. Anlattığı olayları mizahi bir üslupla aktaran yazar, ironilerle bezeli hikayesinin ardında dönemin sosyolojik gerçeklerini acı bir şekilde gün yüzüne çıkarıyor.

Yozlaşmanın Pençesinde Bir Aile

Kiralık Konak romanı, aile mirası geniş bir konakta yaşayan Naim Efendi ve ailesinin başından geçen olayları anlatıyor. İtibar sahibi iyi bir adam olan Naim Efendi; kızı, damadı ve iki torunu ile bir arada mutlu bir yaşam sürüyor. Ancak kendisi dışındaki tüm aile üyeleri, Avrupa’dan esen değişim rüzgarlarına kapılarak farklı yaşamları arzuluyor. Naim Efendi’nin torunları olan Seniha ve Cemil konağı diledikleri gibi kullanırken, kızı Saime Hanım ve damadı Servet Bey ise kayıtsız tutumları ile öne çıkıyor.

Torunlarına olan sevgisinden dolayı onların isteklerine müdahale etmeyen Naim Efendi, konakta olup bitenden duyduğu rahatsızlığı ailesine yansıtmıyor. Özellikle de çok sevdiği Seniha’nın, gençliğinin verdiği savurganlıkla birçok hata yapmasına rağmen hep iyi olmasını istiyor. Ancak sarf ettiği çabalar kızın kendisini daha da yıpratacak yanlışlar yapmasının önüne geçemiyor. Naim Efendi’ye asıl darbeyi vuran ise Saime Hanım ve Servet Bey’in hamlesi oluyor.

Dönem Toplumuna Gerçekçi Bir Bakış

Osmanlı’da baskıların sona erdiği II. Meşrutiyet döneminde geçen Kiralık Konak, ana tema olarak varsıl sınıfın geleneksel yaşam biçiminden sıyrılmaya çalışmasını konu alıyor. Birçok dönem romanında olduğu gibi Doğu ve Batı kültürlerinin çatışması temelinde ilerleyen roman, yanlış Batılılaşmanın getireceği yıkıcı sonuçları çarpıcı bir şekilde ortaya koyuyor. Bu bağlamda roman, kurgusal boyutunun yanı sıra aile ve toplum yapısına dair bir saha incelemesi olarak da okurlarını aydınlatıyor.